Kemgbe ntiwapụ nke COVID-19, ajụjụ a dị ka ọ dị mfe akpatala esemokwu n'etiti ndị ọkachamara na mba ahụ: Ndị otu ọha na-arịa ọrịa kwesịrị iji ihe mkpuchi gbochie mgbasa nke ọrịa ahụ?
Ruo ọnwa ole na ole, CDC siri ọnwụ na naanị ndị kwesịrị iyi ihe mkpuchi bụ ndị na-arịa ọrịa ma ọ bụ na-eji nkpuchi na-agwọ ya. Echiche a sitere n'echiche bụ na ihe mkpuchi ahụike na-eme obere ihe iji kpuchido onye na-eyi ya, mana ọ kachasị igbochi ndị ọrịa ịgbasa ụmụ irighiri mmiri na-efe efe n' imi na ọnụ ha. Na mgbakwunye, ọ dị mkpa ibute ụzọ nkesa oke akụrụngwa nye ndị ọrụ ahụike n'ihu. Òtù Ahụ Ike Ụwa kwetara.
Mana ụfọdụ mba ewerela usoro dị iche iche, na-atụ aro na ekwesịrị iji ihe mkpuchi eme ihe ọbụlagodi mgbe ndị mmadụ na-anọghị n'ụlọ n'ọnọdụ ụfọdụ. Ọtụtụ ndị ọkà mmụta sayensị amalitela ịtụ aro na amụma mkpuchi sara mbara nwere ike ịbụ ezigbo echiche.
Mgbe ahụ, ka ụbọchị nke ịkọ nkọ gasịrị, Onye isi ala Donald Trump kwupụtara na Eprel 3 na CDC tụrụ aro ka ndị mmadụ jiri ihe mkpuchi ihu n'ebe ndị mmadụ juru, ọbụlagodi na o kwusiri ike na nha ahụ bụ afọ ofufo wee kwuo na ọ gaghị eso.
Ọ sịrị: "Ya mere, iyi ihe mkpuchi ga-abụ nke afọ ofufo." "Ị nwere ike ime ya. Ị gaghị eme nke a. M na-ahọrọ ịghara."
Agencylọ ọrụ ahụ zoro aka na data ọhụrụ na "ọnụ ọgụgụ buru ibu" nke ndị bu ọrịa coronavirus ọhụrụ nwere ike gbasaa nje ahụ na ndị ọzọ ọbụlagodi na ha enweghị mgbaàmà ọ bụla. Agencylọ ọrụ ahụ degharịrị ndụmọdụ ahụ wee sị, “Mgbe ọ bụla mmadụ ga-aga, onye ọ bụla kwesịrị iyi ihe mkpuchi ihu. Banye n'ebe ọha na eze."
Weebụsaịtị CDC emelitere na-ekwu, sị: ‣ iji akwa kpuchie ihu abụghị iji kpuchido onye na-eyi ya, kama iji gbochie nje ahụ ịgbasa site n'aka onye na-ebu ya gaa na ndị ọzọ.q pNke a dị mkpa karịsịa ma ọ bụrụ na mmadụ bu ọrịa mana enweghị akara ngosi.
Ọ bụ ezie na na United States, omume ahụ agbanweela na mkpuchi mkpuchi ọzọ, ụfọdụ ndị ọkachamara nwere nkwenye maka iwu a. Enwere obere nyocha na mkpuchi akwa, ọ nweghịkwa ọtụtụ ihe akaebe na ụwa n'ezie iji kwado ihe mkpuchi ahụike na ọha. Ọ bụrụ na ndị mmadụ anaghị eyi mkpuchi nke ọma, ma ọ bụ ọ bụrụ na ha mehie ya maka echiche nchekwa ụgha, ntuziaka ndị a nwekwara ike ime ka ụkọ ihe mkpuchi ahụike ka njọ ma ọ bụ ọgbaghara.
N'otu oge ahụ, ndị ọkà mmụta sayensị ndị ọzọ rụtụrụ aka na nyocha ụlọ nyocha egosila na iji masks eme ihe n'ọtụtụ ebe, yana ọbụna ụdị pdo ya onwe gị na-adịghị arụ ọrụ, ka nwere ike inye aka. Na iji ihe mkpuchi eme ihe n'ebe niile nwere ike igbochi ndị mmadụ imetụ ihu ha aka ma nye aka ịkọwa ogo ọrịa ahụ.
Anyị ga-enyocha ụfọdụ nyocha na echiche n'azụ ihe mkpuchi ma kọwaa ihe kpatara echiche dị iche. Mana nke mbụ, ọ dị mkpa ịghọta na n'agbanyeghị arụmụka ahụ, n'okwu ndị kachasị mkpa, ọtụtụ ndị ọkachamara kwenyere:
Dabere na nhazi ahụ, ihe mkpuchi nwere ike igbochi mgbasa nke ọrịa ndị butere ọrịa na ihe a na-akpọ njikwa isi iyi, yana/ma ọ bụ nwee ike ichekwa ndị na-ebu ya pụọ na ọrịa.
N'ihe gbasara COVID-19, mgbasa nke nje na-abụkarị site na ụmụ irighiri mmiri iku ume. Mgbe onye bu ọrịa ụkwara ma ọ bụ uzere, ụmụ irighiri mmiri iku ume ga-adaba n'ọnụ ma ọ bụ imi nke ndị ọzọ. Mmụba mmiri ahụ nwekwara ike imetọ elu nke ndị ọzọ na-emetụ tupu ha emetụ ihu ha aka.
N'ebe a, ihe mkpuchi ịwa ahụ bụ isi - ihe mkpuchi nwere ike ịpụ - nwere ike inye aka, n'ihi na ọ bụrụ na onye ọrịa kpuchiri ihe mkpuchi, ụmụ irighiri mmiri ya nwere ike ịdaba na nkpuchi. Enwere ike chebe ndị dọkịta na ndị nọọsụ yi mkpuchi dị otú ahụ n'ihi na enwere ike ịkwara ha ụkwara ma ọ bụ uzere.
Mana ndị nyocha ahụ na-enyo enyo na coronavirus ọhụrụ SARS-CoV-2 nwere ike ịnọrọ na ikuku dị ka obere ụmụ irighiri mmiri a na-akpọ ikuku ikuku na ndị nọ nso nwere ike iku ume. Nnyocha e bipụtara na New England Journal of Medicine na Machị 17 kwuru na nnyefe ikuku bụ “ezi uche.” N'ime nnwale, a chọpụtara na nje a “na-adị ndụ” n'ime igwe ikuku ikuku na-emepụta ihe ruru awa atọ. Ọ bụ ezie na ọkara n'ime ha anaghị efe efe mgbe ihe dị ka otu awa gachara. O doro anya na usoro a na-ekere na mgbasa nke nje a, na mgbasa nke a eleghi anya ọ ga-agbasa nje a n'ebe dị anya, mana ndị ọkà mmụta sayensị na-ekwenyewanye na nje a ga-eme ruo n'ókè ụfọdụ.
Margaret Sietsema, onye prọfesọ nke ahụike ahụike na Mahadum Illinois dị na Chicago, kwuru, sị: “Ekwenyere m na ụzọ mgbasa ozi niile nwere ike rụọ ọrụ ebe a, nke pụtara na enwere ike iku ume ọrịa ahụ, yabụ usoro nchebe kachasị mma Ọ bụ iku ume. ”
Igwe iku ume na-agụnye ikuku iku ume N95 nke a na-ekwukarị, nke bụ ikuku iku ume na-adaba adaba nke nwere ike ịmepụta akara na ihu ma gụnye nzacha pụrụ iche nke nwere ike ijide ma ọ dịkarịa ala 95% nke ikuku na-agafe na ya. (Iji zere mgbagwoju anya, anyị agaghị akpọ ihe mkpuchi iku ume site ugbu a gaa n'ihu.)
E jiri ya tụnyere N95, emebeghi ihe mkpuchi ịwa ahụ iji nye nchebe megide ikuku ikuku. Dị ka blọọgụ CDC na-akọwa, a haziri ihe mkpuchi ịwa ahụ iji nye nchebe mgbochi maka ụmụ irighiri mmiri, mana ha anaghị ahazi arụmọrụ nke nzacha ha, na ha enweghị ike ịmepụta akara zuru oke maka ihu onye na-achọ iku ume nchebe.q
Sietsema nyochara ihe nkpuchi n'oge na-adịbeghị anya sitere na Mahadum Minnesota's Center for Disease Research and Policy. Ọ tụrụ aro ka ejiri ihe iku ume N95 maka ndị ọrụ ahụike na-emekọrịta ihe na ndị ọrịa COVID-19, mana kwenyere na enweghị akaebe zuru oke iji kwado amụma mkpuchi sara mbara ịgụnye ndị nwere ahụike.
O kwuru na ihe mkpuchi nwere ike ibelata mgbasa ozi site na iwere ụmụ irighiri mmiri dị ukwuu site na ndị butere ọrịa, mana nke a metụtara naanị ndị nwere akara, yana o kwenyere na onye ọ bụla nwere akara ekwesịghị ịnọ n'ihu ọha.
O kwuru na email: "Echeghị m na masks ga-ebelata nnyefe tupu mgbaàmà apụta, n'ihi na ikuku agaghị ahọrọ ụzọ nke nguzogide ka ukwuu (site na masks), ọ ga-agafe naanị ihe mkpuchi,"
Ọ na-enwekwa nchegbu na ndụmọdụ nkpuchi ahụ ga-eme ka ndị mmadụ kwụsị ịdị anya ha na ọha mmadụ ma nwee ike ịgbagha ọrụ nke idowe ihe mkpuchi ịwa ahụ maka ndị ọrụ ahụike n'ihu.
Otú ọ dị, ndị ọkà mmụta sayensị ndị ọzọ ekwetaghị. Ha na-ekwu na ọ bụ ezie na ihe mkpuchi agaghị arụ ọrụ nke ọma, ha nwere ike ịka mma karịa ihe ọ bụla.
Benjamin Cowling, ọkà mmụta ọrịa na-efe efe na Mahadum Hong Kong, echeghị na ihe mkpuchi ịwa ahụ abaghị uru nye ọha na eze.
O kwuru na ozi-e: “N'ezie, enwere m ike ikwenye na ha ga-aka mma mgbe ndị ọrụ ahụike na-eji ha eme ihe, ọkachasị mgbe ejikọtara ya na akụrụngwa nchebe na omume ndị ọzọ, mana ha dị mkpa mgbe a na-eyi ha n'ahụ. Nke a bụ nnukwu nkwalite. Ndị ọrụ ahụike na-eji, mana abaghị uru mgbe ndị ọzọ na-eyi ya.
N'ime nnyocha e bipụtara naanị ya, Colin kwadoro akwụkwọ ọmụmụ na Natural Medicine. Ndị nchọpụta chọpụtara na ihe mkpuchi ịwa ahụ na-ebelata ọnụ ọgụgụ nje ndị na-eku ume na-achụpụ mgbe ndị mmadụ na-eku ume na ụkwara na igwe pụrụ iche.
Na mbụ, nnyocha ọzọ Colin na ndị ọzọ mere site n'iji nhazi yiri nke ahụ chọpụtara na ihe mkpuchi ịwa ahụ na-ebelata ọnụ ọgụgụ nke influenza RNA nke ndị nchọpụta nwere ike ịchọpụta site na obere obere akụkụ iku ume. Maka ụmụ irighiri mmiri buru ibu, mmetụta ahụ na-esiwanye ike, mana ọmụmụ egosila na ihe mkpuchi nwere ike ibelata ikuku ikuku ruo n'ókè ụfọdụ.
Ụdị ọmụmụ ihe ndị a egosila na, n'ụzọ doro anya, ihe mkpuchi nwere ike igbochi mgbasa nke nje na-eku ume, ma a ka nwere ụzọ dị anya ị ga-aga tupu ihe mkpuchi bụ usoro ahụike ọha na eze dị irè maka ọha mmadụ.
E kwuwerị, n'iji ya eme ihe, ọ bụrụ na ndị mmadụ achọghị ikewapụ na ọha mmadụ wee mechaa metụ ihu ha aka karịa, ma ọ bụ ọ bụrụ na ha na-emetụ n'èzí ihe mkpuchi ahụ aka, ihe nkpuchi ahụ nwere ike imerụ ma ihe mkpuchi ahụ nwere ike imerụ ahụ.
Ọbụna ndị na-akwado iji ihe mkpuchi ọha mee ihe n'ọtụtụ ebe na-ekwenye na enweghị ihe akaebe ahụ kpọmkwem. N'ime akụkọ nyocha ọgwụ iku ume iku ume "Lancet", nke na-akwado ka ojiji nke masks na-alụ ọgụ COVID-19, onye edemede kọwara ihe akaebe dị dị ka "ụkọ."
Ọ bụ ezie na ụfọdụ ọmụmụ enyochala ihe mkpuchi dị iche iche n'ụlọ ọgwụ ma ọ bụ ntọala nlekọta ahụike ndị ọzọ, mmadụ ole na ole anwalela ma ihe mkpuchi dị irè na obodo-enwere n'ezie enweghị nkwekọrịta na mkpuchi ma ọ bụ enweghị mmetụta dị ịrịba ama.
Dịka ọmụmaatụ, Cowling gwara anyị na ihe akaebe kachasị mma sitere na nnwale ndị a na-achịkwaghị achịkwa wee duzie anyị ka anyị na-eme nyocha nhazi nke ule 10 nke nwalere masks. Nnwale ndị a nwalere ka ihe mkpuchi na-egbochi mgbasa nke influenza n'ebe dị ka ụlọ ma ọ bụ ebe obibi. ike. Ọ bụ ezie na ọtụtụ ule na-anwa ime ka ndị mmadụ na-eyi ihe mkpuchi n'ezie, nke na-egosi na nrubeisi dị elu nwere ike inwe mmetụta, nyocha ahụ chọpụtara na ọnyà mkpuchi adịghị ebelata mgbasa nke influenza.q Ọtụtụ ule dịkwa ntakịrị iji nweta nkwubi okwu ọ bụla. nti nkwubi okwu.
Elaine Shuo Feng, onye na-ahụ maka ọnụ ọgụgụ na ọrịa na-efe efe na Mahadum Oxford na onye ndu ode akwụkwọ nke Lancet Respiratory Medicine Review, kwuru, sị: Dabere na nchịkọta nke nnwale ndị a na-achịkwaghị achịkwa, enwere ike ịnwe ụfọdụ mana ọ bụghị nnukwu mmetụta. " Ajụjụ ọnụ.
Ọ ka kwenyere na ọ bụ ihe amamihe dị na ya ka mba dị iche iche malite ịtụle iji ihe mkpuchi. Feng kwuru, sị: "Enweghị ihe akaebe zuru oke apụtaghị na ntinye aka n'onwe ya adịghị arụ ọrụ." "N'okwu a, echere m na ụzọ kachasị mma bụ ịdabere na ntinye aka na-abụghị ọgwụ."
N'afọ 2015, ndị nchọpụta bipụtara ule mbụ a na-achịkwa nke ihe mkpuchi akwa, wee chọpụta na mgbe ndị ọrụ ahụike na Vietnam na-eyi ihe mkpuchi kama ịwa ahụ, ha nwere ike ịmalite ọrịa dị ka influenza ugboro 13 ugboro 13.
Ọnụọgụ ọrịa nke akụkụ iku ume nke otu mkpuchi ihu akwa dịkwa elu karịa nke otu njikwa. Ndị otu na-ahụ maka njikwa na-eyi ihe mkpuchi ịwa ahụ mgbe ụfọdụ dịka ụkpụrụ ụlọ ọgwụ siri dị. Otú ọ dị, n'ihi na ọ dịghị onye na-eyighị ihe mkpuchi ma ọlị, ndị nchọpụta ahụ enweghị ike ikpebi ma ihe mkpuchi akwa ka nwere ike inye onye na-ekpuchi ihe nchebe.
Onye edemede ahụ dere, sị: "Achọpụtara na ọnụọgụ ọrịa na ogwe aka nke mkpuchi akwa dị elu karịa, nke a pụrụ ịkọwa site na mmetụta nke ihe mkpuchi akwa, ihe mkpuchi ahụike ma ọ bụ ngwakọta nke abụọ."
Nnyocha ndị ọzọ amụwo otú ụfọdụ ákwà ma ọ bụ ihe e ji emepụta ihe si egbochi mgbasa nke ụmụ irighiri mmiri na ụmụ irighiri ihe na ụlọ nyocha. Agbanyeghị, dị ka onye dere akwụkwọ ikpe Vietnamese rụtụrụ aka n'otu akụkọ, njikọ akwụkwọ akụkọ ahụ na COVID-19 na-egosi na ọ nweghị ihe mkpuchi ndị a nwalere na nnwale ụlọ ọgwụ.
Nnyocha e mere n'afọ 2013 nwalere ihe mkpuchi ụlọ wee chọpụta na T-shirts owu nwere ike ịnwe ụfọdụ ikike nzacha nje bacteria na nje, mana ịdị irè nke masks dị ala karịa ihe mkpuchi ịwa ahụ. Ndị otu ahụ kwubiri na ihe mkpuchi ejiri aka ya dị mma karịa enweghị ihe mkpuchi, mana ekwesịrị ka a were ya dị ka ebe ikpeazụ.q
N'ime ule siri ike karị na 2010, ndị nyocha sitere na National Institute of Safety and Health Ọrụ dị na United States gbara T-shirts, akwa nhicha, sweatshirts na ịchafụ nwere nanoparticles iji nyochaa ikike nzacha nke akwa mkpuchi DIY. Ọ bụ ezie na arụ ọrụ nke ihe a na-ebelata ma e jiri ya tụnyere ihe mkpuchi gas N95, onye edemede ahụ kwuru na ha na-enye "nchekwa akụkụ iku ume", mana ọtụtụ akwa na-ejide ma ọ dịkarịa ala ụfọdụ ihe.
Linsey Marr, onye prọfesọ injinia na Virginia Tech, onye na-amụ gbasara mgbasa nke nje, dọrọ ndị mmadụ aka ná ntị ka ha ghara ịdabere n'ihe mkpuchi ụlọ iji gbochie nje ịkuku ikuku, mana maka ndị na-agbaso atụmatụ nke ha, o nwere ụfọdụ nka bara uru.
Ọ gwara anyị na ozi-e: “Akụkụ kwesịrị ịdị nnukwu ma kechie ya, dị ka akwa nhicha kichin ma ọ bụ T-shirt dị arọ, na ihe nkpuchi kwesịrị ịdị nso na imi na ọnụ na-enweghị oghere.”
Dị ka National Academy of Sciences kọwara na akụkọ 2006, enwere ike iji ihe mkpuchi na-adịghị mma n'oge ọrịa na-efe efe. Nhazi akwa siri ike nwere ike nzacha nke ọma, mana enwere azụmaahịa. Akụkọ ahụ kwuru, sị: "Mkpachi nke ihe owuwu ahụ na-abawanye na nkwụsị iku ume na-abawanye, nke na-emetụta ntụsara ahụ onye ọrụ mgbe ọ na-eji ngwaọrụ ahụ." Ọ rụtụrụ aka, "Nke a nwere ike imetụta ojiji."
Maka ndị na-ahọrọ iyi ihe mkpuchi, Feng na-atụ aro ịmụta usoro ziri ezi iji belata ọrịa mberede nke ihe nkpuchi ahụ n'onwe ya kpatara. Dị ka egosiri na vidiyo WHO, isi ihe abụghị imetụ n'èzí ihe mkpuchi ahụ aka - ọ bụrụ na ịmee ya, saa aka gị.
Mana ihe kachasị mkpa abụghị iche na ihe mkpuchi nwere ike ichebe gị ma ọ bụ gbochie gị ịnọpụ iche na ọha mmadụ ma ọ bụ ịsa aka gị. Dị ka Feng kwuru, nke a ka mma ịnọrọ n'ụlọ.
Azịza: Ọ nweghị ihe akaebe na ọgwụ mgbochi akwadoro ga-ebute mbelata ọmụmụ. Ọ bụ ezie na ule ụlọ ọgwụ amụbeghị okwu a, iri puku kwuru iri puku ndị sonyere nnwale ahụ akọbeghị akụkọ mfu ọmụmụ, ma ọ bụ na ha akwadoghị mmeghachi omume ọjọọ na nde ndị na-agba ọgwụ mgbochi.
Oge nzipu: Eprel 19-2021
